Phân tích câu thơ hay trong bài Câu cá mùa thu học sinh giỏi

Giới thiệu về bài thơ Câu cá mùa thu

Câu cá mùa thu là một bài thơ nổi tiếng của nhà thơ Đinh Hùng. Đây là một bài thơ hay, được nhiều thế hệ học sinh học và thuộc lòng. Bài thơ gợi lên những cảm xúc sâu sắc về thiên nhiên, cuộc sống bình dị của người dân quê và tình cảm gia đình ấm áp, gắn bó.

Nội dung chính của bài thơ

Bài thơ Câu cá mùa thu miêu tả một chiều mùa thu thanh bình, nhà thơ cùng cậu con trai nhỏ ra ao câu cá sau một ngày làm việc mệt nhọc ở nương rẫy. Khung cảnh mùa thu được thể hiện sinh động, tĩnh lặng qua hình ảnh làn nước trong veo, cây trúc run rẩy bên bờ ao,..

Khoảnh khắc hai cha con câu cá dưới ánh hoàng hôn được miêu tả như những phút giây bình yên đẹp đẽ nhất cuộc đời. Đó là tình cảm gắn bó sâu sắc giữa hai thế hệ cha con trong gia đình.

Phân tích cấu tạo của bài thơ

Về mặt cấu tạo, Câu cá mùa thu là một bài thơ thất ngôn bát cú. Bài thơ gồm 14 câu với 56 chữ. Cách cấu từ điệp lại chữ của thi nhân tạo nên âm hưởng mềm mại, du dương.

Nội dung bài thơ được chia làm 3 phần rõ rệt:

• Phần 1 (câu 1-4): Miêu tả khung cảnh mùa thu
• Phần 2 (câu 5-8): Mô tả cảnh cha con ra bờ ao câu cá
• Phần 3 (câu 9-14): Thể hiện tình cảm gắn bó của cậu con trai dành cho người cha

Phân tích câu thơ hay trong bài Câu cá mùa thu

Trong bài thơ Câu cá mùa thu có nhiều câu thơ hay, gây ấn tượng mạnh cho người đọc. Dưới đây là phân tích một số câu thơ tiêu biểu:

Câu 1: "Mùa thu lá vàng trước gió"

Đây là câu mở đầu bài thơ, đưa người đọc vào không gian mùa thu đặc trưng. Hình ảnh “lá vàng trước gió” gợi lên cảm giác se lạnh, cô quạnh của mùa thu. Tác giả khéo léo dùng biểu tượng “lá vàng” để thể hiện khí thế của mùa thu.

Câu 2: "Nắng vàng soi rực rỡ nương khoai"

Câu thơ tiếp nối hình ảnh mùa thu ấm áp, sum vầy qua gam màu vàng của nắng và ruộng khoai. Thi nhân đã dùng biện pháp so sánh “nắng vàng soi rực rỡ” nhằm nhấn mạnh vẻ đẹp rạng rỡ, ấm áp của mùa thu. Đây cũng là cách thể hiện chủ quan của tác giả với mùa thu qua cái nhìn lãng mạn.

Câu 5: "Lá trúc che ngang mặt ao"

Câu thơ thể hiện hình ảnh đặc trưng của miền quê mùa thu là những rặng trúc bên ao. Cách dùng từ “lá trúc che ngang” gợi cảm giác yên bình, thơ mộng của không gian sân trường.

Câu 9: "Ôi tuổi thơ tôi như nước chảy"

Câu thơ sử dụng phép ẩn dụ độc đáo “tuổi thơ như nước chảy” để thể hiện sự trôi qua nhanh chóng của thời thơ ấu. Đồng thời cũng thể hiện nỗi nhớ, niềm tiếc nuối tuổi thơ đẹp đẽ, vô tư của tác giả.

Câu 13: "Mà muôn đời còn mãi trong tôi”

Câu thơ diễn tả tình cảm bền chặt, sâu sắc mà cậu bé dành cho cha. Dù thời gian có trôi qua nhưng ký ức về hình ảnh cha câu cá bên ao mùa thu sẽ còn mãi trong lòng cậu bé.

Những nghệ thuật tu từ trong bài thơ

Điểm nhấn làm nên vẻ đẹp cho bài thơ Câu cá mùa thu chính là những nghệ thuật tu từ được sử dụng tinh tế, tài hoa. Cụ thể:

Nhân hóa

Thi nhân dùng phép nhân hóa để tạo nên vẻ đẹp tĩnh mộng cho bài thơ như “nắng vàng soi rực rỡ” (câu 2), “ruộng lúa thì thầm đôi điều” (câu 4).

Hoán dụ

Tác giả sử dụng nhiều hoán dụ làm bài thơ thêm sinh động, gợi cảm như “Ôi tuổi thơ tôi như nước chảy” (câu 9), “nỗi vui sướng còn đong đầy” (câu 11)

Nhịp điệu

Nhịp điệu trong bài thơ chậm rãi, êm đềm nhờ vào thể thơ thất ngôn bát cú, cách điệp lại chữ cuối câu và sử dụng nhiều từ có âm “uôn” kéo dài.

Hình ảnh bài thơ

Những hình ảnh thơ mộng về mùa thu, cảnh làng quê thanh bình luôn đọng lại trong lòng người đọc như hình ảnh “lá vàng trước gió”, “nắng vàng soi rực rỡ” (câu 2), “cây trúc run rẩy bên bờ” (câu 7).

Như vậy, với những câu thơ hay cùng hình tượng thi pháp độc đáo, bài Câu cá mùa thu đã khắc họa nên vẻ đẹp của thiên nhiên và tình người một cách sâu sắc, linh hoạt.

Các bạn có thể tham khảo thêm nguồn khác: