Vở bài tập Toán lớp 4 bài 138: Tìm hai số khi biết tổng và tỉ số

Giới thiệu chung về bài 138 trong vở bài tập toán lớp 4

Bài 138 trong vở bài tập toán lớp 4 thuộc chương 5 về chủ đề “Tỉ số - Một số bài toán liên quan đến tỉ số”. Cụ thể, nội dung bài 138 tập trung vào việc tìm hai số khi biết tổng và tỉ số của hai số đó.

Mục tiêu của bài 138 vở bài tập toán lớp 4

Sau khi học bài này, học sinh có thể:

• Hiểu được khái niệm tỉ số của hai số
• Biết cách tìm hai số khi biết tổng và tỉ số của chúng
• Vận dụng được kiến thức về tỉ số để giải quyết các bài toán thực tế

Kiến thức cần nắm vững để làm bài 138 vở bài tập toán lớp 4

Để làm tốt bài 138, học sinh cần nắm chắc các kiến thức sau:

• Khái niệm tỉ số của hai số
• Quy tắc tìm hai số khi biết tổng và tỉ số của chúng
• Cách giải các bài toán đơn giản liên quan đến tỉ số

Hướng dẫn giải chi tiết bài 138 trong vở bài tập toán lớp 4

Ví dụ 1: Tìm hai số biết tỉ số của hai số là 2/3 và tổng của hai số đó là 60

Giải:

• Gọi hai số cần tìm là x và y
• Theo đề bài ta có:
  • Tỉ số = 2/3
  • Tổng 2 số x + y = 60
• Từ tỉ số 2/3 suy ra: x : y = 2 : 3
• Vậy x = 2y/3
• Thay vào phương trình x + y = 60 ta được:
  2y/3 + y = 60
• Giải phương trình trên ta được: y = 30
• Suy ra: x = (2/3).30 = 20

Như vậy, hai số cần tìm là 20 và 30.

Ví dụ 2: Một số chia cho một số khác được thương là 2 và tổng của hai số đó là 150. Hãy tìm hai số đó.

Giải:

• Gọi hai số cần tìm là x và y
• Theo đề bài ta có:
  • Số x chia cho số y được thương là 2
  • Tổng 2 số x + y = 150
• Từ điều kiện trên suy ra: x/y = 2
• Tỉ số x : y = 2 : 1
• Vậy x = 2y
• Thay vào phương trình x + y = 150 ta được:
  2y + y = 150
• Giải phương trình trên ta được: y = 50
• Suy ra: x = 2y = 2.50 = 100

Như vậy, hai số cần tìm là 100 và 50.

Ví dụ 3: Tỉ số của hai số nguyên dương là 3 : 5 và tổng hai số đó bằng 100. Hỏi hai số đó là số nào?

Giải:

• Gọi hai số cần tìm là x và y
• Theo đề bài ta có:
  • Tỉ số x : y = 3 : 5
  • Tổng 2 số x + y = 100
• Từ tỉ số 3 : 5 suy ra: x/y = 3/5
• Vậy: x = (3/5)y
• Thay vào phương trình x + y = 100 ta được:
  (3/5)y + y = 100
• Giải phương trình trên ta được: y = 60
• Suy ra: x = (3/5).60 = 36

Như vậy, hai số cần tìm là 36 và 60.

Một số lưu ý khi giải bài tập về tìm hai số khi biết tổng và tỉ số

Cách chọn hai số cần tìm

Khi giải, ta nên chọn hai số cần tìm là x và y để thuận tiện cho việc lập phương trình và tính toán.

Cách suy ra tương quan giữa hai số x và y

Từ điều kiện cho của bài toán, ta phải suy ra được mối quan h* giữa x và y. Thường là suy ra x = ky (với k là hằng số). Điều này sẽ giúp ta dễ dàng thiết lập phương trình, rút ngắn bước giải toán.

Lập và giải phương trình

Sau khi biểu diễn được x, y qua nhau, ta lập phương trình từ điều kiện ban đầu x + y = tổng 2 số. Giải phương trình này sẽ tìm được giá trị của một trong hai số cần tìm. Từ đó suy ra được số còn lại.

Bài tập vận dụng

Sau đây là một số bài tập vận dụng liên quan đến nội dung bài 138 trong vở bài tập toán lớp 4:

Bài tập 1

Hai số có tổng là 60 và tỉ số ba mươi lăm trên bốn mươi bảy.

- Hỏi hai số đó là những số nào?

Bài tập 2

Tỉ số hai số là 3 : 1 và hiệu của hai số là 18. Tính hai số đó.

Bài tập 3

Tỉ số hai số là 4/5 và tổng của chúng là 830. Tìm hai số đó.

Hy vọng qua bài viết, các em học sinh đã hiểu rõ hơn về nội dung bài 138 trong vở bài tập toán lớp 4 cũng như cách giải các bài toán tìm hai số khi biết tổng và tỉ số. Chúc các em học tốt môn Toán.

Tìm hiểu & tham khảo về Vở Bài Tập Toán Lớp 4 Bài 138