Giáo án Ngữ văn 11 - Bài giảng

Giáo án Ngữ văn 11 - Bài giảng "Từ ấy"

Trong chương trình Ngữ văn lớp 11, bài "Từ ấy" của nhà thơ Tố Hữu là một tác phẩm đáng chú ý về cảm xúc và sự trải nghiệm đầu tiên với chủ nghĩa cách mạng. Bài giảng này sẽ giúp các học sinh cảm nhận được niềm vui lớn, lẽ sống lớn, tình cảm lớn của tác giả khi lần đầu tiếp xúc với lý tưởng cộng sản.

Mục tiêu của bài giảng "Từ ấy"

Kiến thức

Sau bài giảng, học sinh sẽ:

• Cảm nhận được niềm vui lớn, lẽ sống lớn, tình cảm lớn của Tố Hữu trong buổi đầu gặp gỡ lý tưởng cộng sản.
• Hiểu được sự vận động tâm lý, tình cảm của nhân vật trữ tình trong quá trình tiếp nhận lý tưởng cộng sản.
• Nắm được những biện pháp nghệ thuật đặc sắc trong bài thơ, nhất là sử dụng ngôn ngữ biểu tượng, ẩn dụ.

Kỹ năng

Học sinh sẽ được rèn luyện các kỹ năng sau:

• Kỹ năng đọc hiểu văn bản trữ tình
• Kỹ năng phân tích các yếu tố nghệ thuật trong thơ ca
• Kỹ năng diễn đạt, thuyết trình ý tưởng, cảm nhận về tác phẩm

Thái độ

Bài giảng nhắm hình thành ở học sinh các thái độ sau:

• Có thái độ tích cực, cảm nhận sâu sắc trong việc tiếp nhận tác phẩm văn học.
• Có thái độ trân trọng, đánh giá cao giá trị của tác phẩm văn học trong việc giáo dục nhân cách, lý tưởng sống.
• Có thái độ tích cực trong việc rèn luyện kỹ năng đọc hiểu, phân tích và lắng nghe ý kiến của người khác.

Nội dung bài giảng

Giới thiệu tác giả và tác phẩm

Tố Hữu (1920-1939) là nhà thơ tiêu biểu của thơ cách mạng Việt Nam những năm đầu của chủ nghĩa Mác - Lê-nin. "Từ ấy" là một bài thơ ra đời vào năm 1938, ghi lại khoảnh khắc đặc biệt trong cuộc đời tác giả khi lần đầu tiếp xúc với lý tưởng cộng sản.

Hoàn cảnh sáng tác và nguồn cảm hứng

Bài thơ được viết trong bối cảnh Tố Hữu đang là một sinh viên trẻ tuổi đang trải qua nhiều khủng hoảng tâm lý và tư tưởng. Sự tiếp xúc với lý tưởng cộng sản đã mở ra cho anh một tầm nhìn mới, một lẽ sống mới và một niềm khát khao lớn lao.

Cảm hứng và diễn biến tình cảm trong bài thơ

Bài thơ diễn tả sự thay đổi nội tâm của nhân vật trữ tình khi tiếp nhận lý tưởng cộng sản. Từ một người hoài nghi, mệt mỏi, anh dần dần cảm nhận được niềm vui lớn lao, lẽ sống mới và tình cảm khát khao cháy bỏng với lý tưởng này.

Phân tích nghệ thuật trong bài thơ

Bài thơ sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật đặc sắc như ngôn ngữ biểu tượng, ẩn dụ, so sánh, nhân hóa để diễn tả cảm xúc và tâm trạng của nhân vật trữ tình. Những hình ảnh như "từng trái tim rỗng", "ánh sáng lạ", "mặt trời bừng lên" là những ẩn dụ mạnh mẽ gợi cảm xúc cho người đọc.

Hoạt động dạy và học

Hoạt động 1: Khởi động

Giáo viên giới thiệu vắn tắt về tác giả Tố Hữu và bài thơ "Từ ấy". Giáo viên có thể đặt câu hỏi gợi mở cho học sinh về những lý tưởng, khát vọng của tuổi trẻ.

Hoạt động 2: Đọc hiểu văn bản

Học sinh đọc văn bản và trả lời các câu hỏi liên quan đến nội dung, cảm hứng và diễn biến tình cảm trong bài thơ.

Hoạt động 3: Phân tích nghệ thuật

Học sinh làm việc nhóm để phân tích các biện pháp nghệ thuật như ngôn ngữ biểu tượng, ẩn dụ, so sánh, nhân hóa trong bài thơ. Mỗi nhóm trình bày kết quả của mình và thảo luận chung.

Hoạt động 4: Thảo luận và chia sẻ cảm nhận

Học sinh trao đổi, thảo luận cảm nhận của mình về bài thơ, về sự thay đổi tâm lý của nhân vật trữ tình và liên hệ với những trải nghiệm, khát vọng của bản thân.

Đánh giá và kết luận

Giáo viên đánh giá kết quả của các hoạt động học tập và rút ra các kết luận chính về nội dung, cảm hứng và nghệ thuật trong bài thơ "Từ ấy". Giáo viên cũng có thể gợi ý cho học sinh về những bài tập ở nhà liên quan đến bài giảng này.

Qua bài giảng này, học sinh sẽ cảm nhận được niềm vui lớn, lẽ sống lớn, tình cảm lớn của Tố Hữu khi gặp gỡ lý tưởng cộng sản, hiểu được sự vận động tâm lý và nắm được những biện pháp nghệ thuật đặc sắc trong bài thơ. Các kỹ năng đọc hiểu, phân tích và diễn đạt cũng được rèn luyện thông qua hoạt động dạy và học.

Các bạn có thể tham khảo thêm nguồn khác: